Autor: Aneta Walczak.

Gdy grudzień chyli się ku końcowi, a świat zwalnia na chwilę oddech, tradycyjnie nastał moment refleksji i podsumowań. Zamykamy rok 2025, który dla Związku Polaków w Mediolanie okazał się pasmem intensywnych działań, budowania mostów i umacniania polskiej tożsamości w sercu Lombardii. To właśnie w tym świąteczno-noworocznym okresie pragniemy spojrzeć wstecz i docenić owoce naszej wspólnej pracy. Mamy nadzieję, że nasza pasja i zaangażowanie pozwoliły na stworzenie wielu okazji do bycia razem jako mediolańska Polonia, które nie tylko łączyły, ale i inspirowały. Czas więc przypomnieć sobie tę bogatą podróż przez kulturę, historię i tradycję, którą odbyliśmy wspólnie w minionych dwunastu miesiącach 2025 roku.

Cały rok był intensywną podróżą kulturalną. Zaczęliśmy od Balu Karnawałowego, na który Związek Polaków w Mediolanie wraz z Ludoteką i Polską Misją Katolicką w Mediolanie, mieli przyjemność zaprosić dzieci w wieku od 3 do 14 lat wraz z rodzicami. Spotkanie było radosnym otwarciem naszych rocznych działań. Wspólnie stworzyliśmy niezapomnianą atmosferę zabawy – dzieci zachwyciły pomysłowością karnawałowych strojów, a dzięki hojności rodziców, którzy przynieśli przekąski na wspólny stół, mogliśmy cieszyć się prawdziwie rodzinną atmosferą. Wydarzenie cieszyło się dużym zainteresowaniem, o czym świadczyły liczne zgłoszenia przesyłane poprzez formularz zapisów.

Nasza Ludoteka była w tym roku prawdziwym motorem integracji. Po balu z sukcesem przeprowadziliśmy kreatywne warsztaty inspirowane malarstwem Olgi Boznańskiej, podczas których dzieci poznawały twórczość wybitnej artystki i mogły poczuć się jak profesjonalni malarze. Prawdziwym hitem, bijącym rekordy popularności pod względem liczby odbiorców, okazały się jednak Warsztaty „Komiks po Polsku”. Były one bezsprzecznym liderem, jeśli chodzi o liczbę odbiorców, udowadniając, jak silne jest zapotrzebowanie na atrakcyjne warsztaty i metody pielęgnowania języka polskiego, a także na integrację polskich dzieci — i nie tylko — w przyjaznej, twórczej atmosferze. Dużym zainteresowaniem cieszyła się druga część spotkania skierowana do dorosłej społeczności.

Mieszkańcy Mediolanu mieli okazję skorzystać z dwukrotnej projekcji filmu „L’ultima spedizione” o legendarnej himalaistce Wandzie Rutkiewicz, promując światowe osiągnięcia polskiego alpinizmu. W maju i czerwcu Mediolan tętnił polską kulturą podczas Dni Polskich – „Il Mondo in Casa 2025”, gdzie prezentowaliśmy m.in. sztukę fotograficzną Tomasza Jarnickiego i zapraszaliśmy na Polski Wieczór z amatorskim Zespołem Folklorystycznym „Lajkonik Padewski”, działającym przy Stowarzyszeniu Włosko-Polskim w Padwie. Wydarzenie cieszyło się sporym zainteresowaniem dzięki wsparciu Konsulatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz ASCS, czyli Agenzia Scalabriniana per la Cooperazione allo Sviluppo. Artystycznym mostem między Polską a Włochami była wystawa „Sztuka Dialogu”, prezentująca twórczość dziesięciu współczesnych polskich artystów. W wystawie wzięli udział m.in. malarka i performerka Danuta Nawrocka, Karolina Smorawska, Paulina Maksjan. Hołd klasyce oddały dzieła nieżyjących mistrzów: Ryszarda Lecha z malarstwem pikselowym i abstrakcjonisty Krzysztofa Rapsy, okrzykniętego „poetą koloru”. Mediolan reprezentowała Marta Mez, znana z precyzyjnych pejzaży miejskich. Głębokie refleksje wprowadził filozof Mariusz Włodarczyk. Rodzinny dialog stworzyły rzeźbiarka Zyta Wysocka i jej córka Ingrid Zanotti, która interaktywną instalacją nici wciągnęła widzów do współtworzenia. Listę zamknęła Małgorzata Truszkowska, promująca nowoczesny design inspirowany podlaskim wzornictwem.

Jesienią, zgodnie z narodową tradycją, zjednoczyliśmy się przy Narodowym Czytaniu utworów Jana Kochanowskiego, gdzie nie mogło zabraknąć przedstawicieli Polskiej Misji Katolickiej w Mediolanie, członkiń stowarzyszenia Leonesse oraz studentów z Bocconi Students Polish Society. Ich przedstawiciele uczestniczyli również w innych wydarzeniach, między innymi uroczystym świętowaniu Niepodległości w formie Koncertu Smyczkowego Weroniki Bagniewskiej oraz Ignacego Krzemińskiego-Iwana. W październiku i listopadzie oddaliśmy hołd Papieżowi-Polakowi, organizując wystawę „Papież Dialogu” w prestiżowej Bazylice św. Ambrożego, koncentrując się na jego zdolności do inicjowania dialogu na różnych płaszczyznach.

W ciągu roku na stronie internetowej Związku opublikowaliśmy 25 obszernych artykułów autorskich w trzech blokach tematycznych: Tradycje Polskie, Promocja Kultury Polskiej w Italii oraz relacje z organizowanych przez nas wydarzeń. Zaczęliśmy od kulturowych smaków karnawału i obrzędów słowiańskich, by przejść do polskiej sztuki poprzez postać Chełmońskiego. Lato upłynęło nam na słowiańskich legendach o wiankach i muzyce Powstania Warszawskiego. Jesień zdominowały tematy duchowe i patriotyczne, skupione na Papieżu Dialogu oraz malarstwie niepodległościowym, a także relacjach ze Sztuki Dialogu i Koncertu Smyczkowego. Przedświąteczny grudzień poświęciliśmy na promowanie polskiego rzemiosła, analizę polsko-włoskich inspiracji w architekturze oraz relację z popularnych warsztatów komiksowych dla dzieci. Cykl zamknęliśmy bogatym zestawem treści świątecznych, sięgając do korzeni słowiańskich i podsumowując rok w kontekście mediolańskiego designu. Serię zakończyliśmy wywiadem z logopedą o dwujęzyczności, który jest jedynie prologiem do nowej serii artykułów, którą planujemy na rok 2026, o obiecującej nazwie: Cykl: „Polonio! Daj się Poznać!”. Ponadto, planujemy otworzyć się na młodszą falę emigrantów i podjąć tematy bliżej związane z codziennym życiem w Lombardii, skupiając się na tematach okołomediolańskich, karierze i stylu życia, aby jeszcze skuteczniej wspierać integrację i rozszerzanie naszej społeczności.

Udało nam się odnotować wzrost ruchu na stronie i większą liczbę wyświetleń w porównaniu z zeszłym rokiem! Mamy nadzieję, że nasze różnorodne artykuły pogłębiły Waszą wiedzę o historii, sztuce i tradycjach, a także zaprezentowały Polaków jako wiarygodnych partnerów w dialogu wielokulturowym, nawiązując do wspólnych inspiracji w architekturze czy sztuce. Nasze działania przekierowaliśmy także częściowo na media społecznościowe, obecnie mamy już 1400 obserwujących na Facebooku. Bardzo zachęcamy również do obserwowania nas na Instagramie! Zaczęliśmy też działania mające na celu stworzenie bardziej jednolitej identyfikacji graficznej, co mamy nadzieję wpłynie na rozpoznawalność Związku również w sieci. Każda nasza aktywność spotkała się z odzewem z Waszej strony, za co bardzo dziękujemy!

Związek Polaków w Mediolanie pragnie złożyć też szczególne podziękowania wszystkim Partnerom i Współpracownikom, którzy przyczynili się do tworzenia inicjatyw polonijnych w 2025 roku. Wasze wsparcie uczyniło z każdego wydarzenia i warsztatu realne umacnianie polskiej tożsamości w sercu Lombardii.

Dziękujemy za bliską współpracę, która podnosi rangę naszych inicjatyw: Konsulatowi Generalnemu RP za owocną współpracę oraz innym lokalnym organizacjom kluczowym dla życia naszej społeczności w Mediolanie. Dziękujemy Polskiej Misji Katolickiej i Polskiemu Kościołowi – za duchowe wsparcie i pomoc w kultywowaniu polskich tradycji religijnych. Nasze wzajemne wsparcie z Grupą Leonesse Polish Women Network in Milan jest dowodem na siłę i profesjonalizm Polek w Lombardii, a ich udział w wydarzeniach Związku stanowi ważny element networkingu. Niezwykle cenimy sobie również współpracę ze Szkołą Polską – za wspieranie edukacji w języku polskim i pielęgnowanie polskości wśród najmłodszych, co jest fundamentem naszej przyszłości oraz członkom Bocconi Students Polish Society. Podziękowania ślemy również do lokalnych władz Comune di Milano za udostępnienie sali na koncert i patronat oraz naszym lokalnym partnerom: ASCS, czyli Agenzia Scalabriniana per la Cooperazione allo Sviluppo oraz Stowarzyszeniu Giovanni Paolo II.

Warto podkreślić, że nasza działalność na tak szeroką skalę była możliwa przede wszystkim dzięki strategicznemu wsparciu finansowemu, dlatego kierujemy ogromne słowa wdzięczności do Konsulatu RP w Mediolanie, Kancelarii Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Fundacji Wolność i Demokracja oraz Stowarzyszenia “Wspólnota Polska” – za zaufanie i kluczowe dofinansowania projektów w ramach konkursu SENAT–POLONIA 2025, które pozwoliło nam na utrzymanie i poprawienie struktur organizacji oraz rozwinięcie naszej działalności cyfrowej i kulturalnej. Dziękujemy również Instytutowi Rozwoju Języka Polskiego im. Maksymiliana Marii Kolbego za dofinansowanie zajęć dla najmłodszego pokolenia mediolańskiej Polonii.

Dzięki Wam wszystkim, organizacjom oraz naszym czytelnikom i odbiorcom wydarzeń, rok 2025 był wyjątkowy. Życzymy Wam Szczęśliwego Nowego Roku, liczymy na równie owocną współpracę w kolejnych latach! Mamy nadzieję, że będziemy mogli dalej się rozwijać i budować wspólnie bezpieczną przystań na emigracji.

Rok 2025 był świadectwem siły i jedności Polonii w Mediolanie. W przyszłym roku Związek Polaków w Mediolanie hucznie będzie obchodzić swoje 30. urodziny! To historyczna chwila, którą chcemy świętować razem z Wami. Jest to jubileusz, który udowadnia siłę i trwałość naszej społeczności. W związku z tym, mamy ogromną nadzieję na przygotowanie dla Was czegoś naprawdę specjalnego, co na długo pozostanie w pamięci mediolańskiej Polonii. Czas na nowe wyzwania w jubileuszowym 2026 roku!