Autor: Aneta Walczak

W minioną niedzielę, 30 listopada Związek Polaków w Mediolanie, we współpracy z Ludoteką „Na Wyspach Bergamutach” miał przyjemność gościć członków naszej polskiej społeczności w Mediolanie na wyjątkowych warsztatach i spotkaniu integracyjnym: “Komiks po polsku”. Jesteśmy dumni, że udało nam się stworzyć wydarzenie, w którym dzieci mogły rozwijać swoją kreatywność, a dorośli poznać innych Polaków i zawrzeć nowe znajomości. Projekt został zrealizowany dzięki dofinansowaniu z budżetu Państwa Polskiego za pośrednictwem Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego.

Pierwsza część wydarzenia zdecydowanie należała do najmłodszych. O godzinie 16:00 rozpoczęła się część warsztatowa dla dzieci przedszkolnych (3–6 lat) oraz szkolnych (7–14 lat). Już nie po raz pierwszy mediolański CRAL Comune di Milano przy via Bezzecca 24 stał się tętniącą życiem pracownią artystyczną nowego pokolenia, dzięki Marii Stępień oraz Agnieszce Kopeckiej. Tym razem prowadzące postawiły na bardzo nietypowy temat zajęć, czyli „Komiks po polsku”. Cele wydarzenia, takie jak rozpalanie kreatywności, wspieranie polszczyzny i promocja narodowej kultury – zostały zdecydowanie osiągnięte.

Warsztaty dla dzieci szkolnych (7–14 lat)

Dzieciaki zostały podzielone na dwie grupy wiekowe. Po powitaniu nieco starsi uczestnicy od razu wpadli w wir magicznego świata komiksu. Pani Maria, przy użyciu prezentacji multimedialnej, wprowadziła wszystkich w temat komiksowego rzemiosła – od jego historii, przez techniki kreowania bohatera i oddawania emocji, mistrzostwo kreski, a wszystko to zostało zilustrowane kultowymi komiksami. Dzieciaki poznały najważniejsze przykłady komiksów w Europie i na świecie, ale przede wszystkim miały okazję bliżej przyjrzeć się przygodom ich polskich bohaterów. Nie zabrakło Koziołka Matołka – postaci, która jest nie tylko kultową polską bajką, lecz także kamieniem milowym w historii polskiej literatury i komiksu dla dzieci – oraz “Tytusa, Romka i A’Tomka” – jednej z najdłużej wydawanych i najbardziej wpływowych serii komiksowych w Polsce, autorstwa słynnego Papcio Chmiela. Popularnością cieszyły się również rozłożone na stole egzemplarze innych komiksowych tytułów, jak na przykład “Kajko i Kokosz”.

Następnie przyszła pora na pracę twórczą! W serii zabaw językowo-plastycznych „starszaki” nie tylko projektowały peleryny superbohaterów z dumnymi, polskimi napisami, ale też uczyły się, jak za pomocą rysunku wyrazić całą gamę emocji i dynamiczny ruch. Na pracach młodych twórców nie zabrakło polskich barw narodowych, krajobrazów, zabytków i folklorystycznych wzorów. Wszyscy z pewnością zapamiętają moment, gdy dzieciaki miały się zamienić w fryzjerów i zaproponować im nowe uczesania oraz okrycia głowy. Warto docenić zaangażowanie prowadzącej, która na potrzeby zadania sama założyła dość nietypową, fioletową perukę, co rozbawiło uczestników i zachęciło do działania. Wyzwaniem dla wszystkich była również próba zobrazowania emocji na komiksowych twarzach w zależności od sytuacji przedstawionej na obrazku.

Po indywidualnej pracy twórczej wszyscy młodzi adepci komiksu połączyli siły i zaczęli działać razem, by stworzyć wspólne dzieło: „Super bohaterkę i Super bohatera z Naszej Polski”. To było prawdziwe wyzwanie, ale też wyjątkowa okazja do integracji i dyskusji – oczywiście w języku polskim. Zainspirowani pięknem polskiego krajobrazu, dostojeństwem zabytków, bogactwem kultury oraz siłą folkloru i symboli narodowych, które mogli zobaczyć na przygotowanych planszach, wspólnie powołali do życia oryginalne postaci, po których od razu widać, że pochodzą z Polski. Nie zabrakło na nich urokliwych polskich regionów, takich jak Tatry, Mazury, wybrzeże Bałtyku czy Bory Tucholskie, miast: Lublina, Gdyni i Wrocławia, oraz motywu polskich strojów ludowych, jarmarków i dożynek. W sali stanęła również ilustrowana Mapa Polski. Powstałe dzieła to żywy dowód na ich nieskrępowaną wyobraźnię i zaskakującą znajomość polskich motywów!

Warsztaty dla dzieci przedszkolnych (3–6 lat)

A co z maluchami? One bawiły się równie wyśmienicie. Maluchy, dumnie noszące naklejki ze swoimi imionami, wraz z rodzicami udały się do sali lustrzanej by móc rozpocząć zajęcia w miłej, kameralnej atmosferze. Każdy z nich miał szansę się przedstawić oraz powiedzieć, ile ma lat. Dzieci w tym wieku kochają się ruszać, co pomaga w koncentracji. Między innymi wybór piosenki “Baloniku nasz malutki” (niektórzy rodzice bardzo dobrze pamiętali ją z dzieciństwa) okazał się idealną rozgrzewką ruchową i integracją na początku zajęć, ponieważ łączy ruch, śpiew i buduje uczucie wspólnoty.

Dla najmłodszych było to pierwsze spotkanie z pojęciem komiksu. Pani Agnieszka w przystępny dla wieku dzieci sposób wyjaśniła na przykładach, czym jest komiks i jak jest zbudowany, podkreślając kluczową rolę historii oraz następstwo czasu w umieszczanych obok siebie okienkach. Warsztaty były również dla najmłodszych okazją do spotkania kultowych postaci, jak sprytny Reksio – jeden z najsłynniejszych i najbardziej ukochanych czworonogów w historii polskiej animacji. Słynny pies w czasie spotkania przyjął rolę prawdziwego Super bohatera! Motyw ten był punktem wspólnym zajęć dla obu grup wiekowych biorących udział w warsztatach. Na potrzeby zajęć na prezentowanych grafikach Super Reksio był wyposażony w specjalny niebieski kostium i pelerynę z charakterystyczną literką „S”, jak na herosa przystało. Dzieci chętnie opisywały atrybuty dzielnego Psa, który wraz ze słynnym duetem: Bolkiem i Lolkiem, stał się punktem wyjścia do kolejnego zadania i wyzwania artystycznego dla najmłodszych.

Przy niewielkim wsparciu rodziców, dzieciaki mogły wybrać jedną z gotowych historyjek przygotowanych przez prowadzącą i stworzyć swój własny komiks! Były to szalone scenariusze łączące losy legendarnych postaci. Komiks miał być zbudowany w oparciu o trudną sytuację Bolka i Lolka, następnie pojawia się Super Reksio, który pomaga, rozwiązuje ją pomysłowo i wszystko kończy się szczęśliwym zakończeniem. Każda para: rodzic i dziecko, pracując na kartce podzielonej niczym komiksowe kadry, odwzorowywała zabawne opowieści. To była prawdziwa burza kreatywności: Powycinane z grafik kultowe postaci stały się bohaterami nowych historii. Wyklejanki świetnie uzupełniły symbole-emotikonki, charakterystyczne dla komiksów dymki, które skłoniły dzieci do rozpoznawania i opisania emocji postaci oraz własnoręcznie wykonane rysunki. Dzieciaki indywidualnie opowiedziały Pani Agnieszce swoje komiksy, “własnymi słowami” opisując nie tylko same historie, ale też technikę wykonania.

Dzieci miały również okazję poznać postać Kaczora Donalda stworzoną w 1934 roku przez Walta Disneya. Zobaczyły polskie wydania znanego na całym świecie komiksu, co było już kolejnym polskim akcentem w czasie spotkania. Razem z prowadzącą z ogromnym zaciekawieniem, siedząc wspólnie ma macie przyglądały się losom bohaterów, chętnie odpowiadając na pytania, przy okazji ćwicząc polszczyznę. Entuzjazm wśród najmłodszych wzbudziło włączenie zabaw dźwiękonaśladowczych. Wspólne rozpoznawanie i nazywanie dźwięków stało się hitem, angażując wszystkich uczestników w dynamiczną, zabawną aktywność.

Wystawa prac

Warsztaty i twórcze zmagania obu grup wiekowych zakończyły się uroczystą prezentacją efektów pracy w formie mini wystawy oraz wspólnej planszy komiksowej. Wybrane zdjęcia prac zostały udostępnione w mediach społecznościowych. Twórcy, niczym prawdziwi artyści, z dumą podziwiali swoje dzieła, a wspólne zdjęcia na tle prac uwieczniły ich niewątpliwy sukces. Dorośli z dumą podziwiali komiksy stworzone przez dzieci, co stanowiło wspaniałe uhonorowanie ich artystycznego wysiłku.

Spotkanie integracyjne

O godzinie 17:30, po intensywnym bloku warsztatowym, wydarzenie płynnie przeszło w otwartą część integracyjną, serdecznie witając całą polską społeczność – członków, sympatyków, rodziny i przyjaciół. Przygotowany poczęstunek, pełen różnorodnych przekąsek z polskim akcentem w formie Ptasiego Mleczka, stworzył idealne tło dla swobodnych rozmów w języku polskim w ciepłej i przyjaznej atmosferze.

W całym wydarzeniu uczestniczyło 24 dzieci oraz 46 dorosłych. Na sali nie zabrakło stałych gości wydarzeń polonijnych, w tym Konsula Pawła Krupki, oraz licznych sympatyków stowarzyszenia. Co szczególnie cieszyło, pojawiły się także osoby, które uczestniczyły w tego typu wydarzeniach po raz pierwszy, co daje realną nadzieję na rozwój Związku oraz stałe poszerzanie grona członków i grupy docelowej przyszłych inicjatyw.

Przez cały czas trwania wydarzenia, na sali aktywnie działały przedstawicielki Związku Polaków w Mediolanie. Były one łatwo rozpoznawalne dzięki czerwonym koszulkom z logo stowarzyszenia, co ułatwiało kontakt. Chętnie odpowiadały na pytania gości, którzy mogli zapoznać się z ulotkami i dowiedzieć się więcej o kwestiach związanych z organizacją Związku, profilem działalności Ludoteki oraz możliwościami przystąpienia do stowarzyszenia.

W dążeniu do lepszego poznania odbiorców i mediolańskiej Polonii, zarówno podczas warsztatów, jak i części integracyjnej, prowadzono anonimową ankietę, która miała na celu lepiej poznać naszych gości. Uczestnicy odpowiadali na trzy kluczowe pytania dotyczące: długości pobytu w Mediolanie, powodów emigracji oraz tego, jak kultywują polskie tradycje w okresie świątecznym we Włoszech. Liczne zebrane odpowiedzi posłużą jako cenne źródło inspiracji i wiedzy o mediolańskiej Polonii oraz podstawę dla artykułu, który w grudniu ukaże się na stronie internetowej Związku: www.polonia-milano.org.

Dziękujemy!

Chcielibyśmy serdecznie podziękować wszystkim uczestnikom za tak liczną obecność, która nadała wydarzeniu wyjątkową atmosferę. Szczególne słowa uznania kierujemy do naszych małych bohaterów! Dziękujemy dzieciom za ogromny zapał, kreatywność oraz wspaniałe prace, które powstały podczas warsztatów. Wasza ciekawość świata i energia są dla nas największą motywacją. Kierujemy także ogromne podziękowania do Rodziców! Wasza otwartość, zaufanie i aktywne włączenie się w życie naszej polskiej wspólnoty są bezcenne.

Wyrazy szczególnej wdzięczności kierujemy do Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego za wsparcie finansowe projektu oraz Polskiej Ludotece za profesjonalne zorganizowanie zajęć dla dzieci. Doceniamy również hojność i wsparcie Pana Michała w postaci Ptasiego Mleczka, które spotkało się z dużym zainteresowaniem uczestników.

To dzięki wszystkim twórcom i uczestnikom — ich chęci do integracji i budowania polskiej społeczności w Mediolanie — my, ale i nasze dzieci, chętnie pielęgnujemy swoją polską tożsamość, również poprzez poznawanie tekstów kultury, takich jak polski komiks.

Do zobaczenia na kolejnych polonijnych wydarzeniach!

Galeria zdjęć: